KEN JE KETEN

“Het is allereerst altijd essentieel om de keten goed in kaart te hebben gebracht,” vertelt Inge Karsch, Food Safety Consultant bij Eurofins. “Breng precies in kaart wat uw activiteiten zijn, en welke verplichtingen en verantwoordelijkheden verbonden zijn aan het product en stukje keten waarin uw bedrijf werkzaam is. Dat betekent bij het uitbesteden van een proces als transport bijvoorbeeld dat u verantwoordelijk bent voor het maken van afspraken over de (kwaliteits-)eisen van het product of de dienst.” Ook moet u controle inrichten om deze eisen te borgen. 

KEN JE PRODUCT

Vervolgens is het van belang om alle kenmerken van het product in kaart te brengen. Wat hierin belangrijk is, verschilt per type product. Het kan gaan om enkelvoudige grondstoffen of samengestelde producten, productieprocessen en / of wet- en regelgeving. Wat hierin op voedselveiligheid gebied kritisch is, moet het bedrijf zelf bepalen. Karsch: “Dat is waar je als producent op moet controleren. Van grondstof of productie in origine, leverancier en locatie tot aan het product dat je ontvangt en de toepassingen waarvoor dit product wel (of niet) gebruikt kan worden. Met het verzamelen van al deze informatie, is het eenvoudiger om een risicobeoordeling goed en efficiënt op te bouwen. En dit is meteen een goed moment om een relatie op te bouwen met de leverancier van het de grondstof of het product. Door samen te werken en open te communiceren over de risico’s die voor jouw toepassing van belang zijn, kun je vaak veel (meer) kennis opdoen en een vertrouwensband ontwikkelen met je leverancier. Dit is een belangrijke stap, om uiteindelijk kosten te kunnen besparen.” 

Met het oog op alle huidige marktontwikkelingen is het belangrijk om nóg meer rekening te houden met voedselfraude”, vertelt Karsch. “Wees ook vooral nu alert op fraude door kostenbesparing door de producent van jouw grondstof of verpakking. Waar Nederlandse bedrijven soms moeite hebben om het hoofd boven water te houden, is dit ook het geval bij veel internationale leveranciers. Dus breng ook dit risico in kaart!” 

KEN JE VERANTWOORDELIJKHEDEN

Voor de verplichtingen en verantwoordelijkheden, zijn er 3 dingen van belang. Karsch: “Allereerst zijn er wettelijk gezien zaken die minimaal verplicht zijn om te borgen: dit zijn wettelijke richtlijnen rond contaminanten, zoals pesticides of mycotoxines.” Denk ook aan de eisen die zijn vastgelegd in zuiverheidscriteria van additieven, de aangegeven wettelijke wijzingen voor MOAH, en eisen van de NVWA, zoals bijvoorbeeld het nieuwe Informatieblad 64.

“Vervolgens is het van belang om te kijken naar de afspraken die zijn gemaakt binnen een bepaalde branche, over producten”, vervolgt Karsch. Een AGF klasse I of klasse II, of een USDA amandel standaard hebben specifieke afgesproken fysieke richtlijnen of eisen, die in branche-richtlijnen zijn vastgelegd.

Tenslotte maken klant en leverancier specifieke afspraken over het product dat wordt geleverd. Dit doen we de vorm van productspecificaties, die beide partijen overeenkomen voorafgaand aan de levering. Karsch: “Deze afspraken zijn dus aanvullend op bovengenoemde eisen vanuit wetgeving en branche. In deze productspecificaties kunnen specifieke eisen voor een product worden vastgelegd, die van belang zijn voor de afnemer. Van specifieke microbiologische normen, functionele afspraken over deeltjesgrootte, vetgehaltes of enzymactiviteit, tot afspraken over verpakking of labelling.” 

"Door de verantwoordelijkheden in kaart te brengen en samen te werken binnen de keten, kunt u inzichtelijk maken waar u analysekosten kunt te besparen."

WAAR ZIT DE WINST?

“U kunt winst behalen door het in dit artikel geschetste stappenplan te volgen. Door de verantwoordelijkheden in kaart te brengen en samen te werken binnen de keten, kunt u inzichtelijk maken waar u analysekosten kunt te besparen”, licht Karsch toe.

Door de keten in kaart te brengen, het product en de verantwoordelijkheden voor het product, is het eenvoudiger om hoofdzaken van bijzaken te scheiden. “U legt daarmee duidelijk vast welke risico’s eerder in de keten al geborgd moeten zijn, en welke risico’s wél voor de verantwoordelijkheid van uw bedrijf zijn. De risico’s die u zelf moet borgen, kunnen voortkomen uit een stap waarin uw bedrijf zich bevindt in de keten (zoals import), uit uw productieproces, of uit specifieke afspraken die zijn gemaakt met een leverancier of klant in een specificatie.” 

Uw monitoringsplan met analyses moet zich richten op de borging van de risico’s die direct te linken zijn aan uw bedrijf. “Voor de overige risico’s die eerder in de keten al geborgd zouden moeten zijn, geldt: probeer informatie in te winnen bij de leverancier en stel waar mogelijk inkoopspecificaties op, leg vast in inkoopcontracten en deel informatie in de keten”, vertelt Karsch.

"U moet nog steeds zelf controleren op risico’s in de keten die eerder al geborgd zouden moeten zijn en het advies is om ook deze controle zo efficiënt mogelijk in te richten."

CONTROLE

Vanuit diverse GFSI-normen én Informatieblad 64 geldt de verplichting om te controleren of de informatie die u van een leverancier ontvangt over uw product, wel valide is. Karsch: “Dit houdt dus in dat u nog steeds zelf moet controleren op risico’s in de keten die eerder al geborgd zouden moeten zijn. Het advies is om ook deze controle zo efficiënt mogelijk in te richten.” Dat kan onder andere door:

1. goede en duidelijke afspraken met alle leveranciers. Hoe meer er met leveranciers is vastgelegd, hoe kritischer u zelf kunt bepalen wat u wel en niet controleert.
2. het in kaart brengen van risico’s van de leveranciers en grondstoffen; bepaal kritisch welke controles voor welke producten nodig zijn. 
3. het maken van keuzes bij afname van meerdere producten van eenzelfde leverancier; het is immers een controle van het systeem van de leverancier, niet van elk product.
4. alle analyses op te vragen bij leveranciers, en controleer zelf enkel op risico’s die minder kostbaar zijn. De kostbare analyses zoals MOAH of PAH controleert u bijvoorbeeld alleen zelf bij aantoonbare afwijkingen of vermoedens.
5. afspraken te maken in de keten met klant of leverancier om producten door uzelf te laten testen en vervolgens de analyse én de kosten te delen. 

Karsch: “Kortom, een investering in tijd in het bepalen van de monitoringsplannen en de efficiëntie daarvan, is het zeker waard om voor een langere tijd kosten te besparen!” 

Meer weten?

Eurofins Food, Feed, Water Benelux heeft binnen haar laboratoria veel kennis over risico’s en monitoring van grondstoffen. Eurofins quality consultants kunnen helpen met het reviewen van monitoringsplannen en een advies geven of en hoe uw monitoringsplan nog efficiënter kan worden ingericht. We kijken daarbij naar uw grondstoffen, de processen en het eindproduct. Neem contact met ons op via e-mailadres foodsafetysolutions@ftbnl.eurofins.com of via telefoonnummer +31(0)888 31 03 30. Of vraag naar de mogelijkheden bij uw Eurofins-accountmanager.