De stoffen worden hoogstwaarschijnlijk overgedragen via het vismeel dat wordt gebruikt voor diervoeder. Dit werd met elkaar in relatie gebracht doordat gelijke concentraties en samenstellingen van PFAS werden gevonden bij grote groepen kippen die organische voeding kregen.
Risico voor kinderen
Kinderen kunnen door deze omgevingsverontreiniging PFAS twee keer de aanvaardbare inname krijgen. Vooral kinderen van vier tot negen jaar die meer dan 2,5 biologische eieren per week eten, lopen het risico te veel van de ongewenste stof te krijgen.
Aanvaardbare inname
De European Food Safety Authority (EFSA) heeft de aanvaardbare wekelijkse inname van de som van vier specifieke PFAS (PFOA, PFNA, PFHXS en PFOS) vastgesteld bij 4,4 nanogram per kg lichaamsgewicht per week. Onder de kinderen die veel eieren eten (vijf tot zes eieren per week) is de inname 10 nanogram per kg lichaamsgewicht per week. Bovendien worden alle burgers in Denemarken verder blootgesteld aan PFAS uit vele andere voedingsmiddelen en bronnen, die allemaal bijdragen aan de totale inname.
Gevolgen te hoge inname
"Wanneer kinderen het risico lopen te worden blootgesteld aan meer dan twee keer zoveel PFAS (uitsluitend uit eieren) als de hoeveelheid die de limiet is voor een veilige inname, is het risico merkbaar. Vooral wanneer de inname voor alle leeftijdsgroepen dicht bij de limiet is van wat de EFSA beoordeelt als veilig "
Zegt universitair hoofddocent Kit Granby van het DTU National Food Institute. "PFAS zijn geen stoffen die mensen acuut ziek maken, maar als ze al vele jaren te grote hoeveelheden consumeren, kan het immuunsysteem nadelig worden beïnvloed, bijvoorbeeld door het effect van vaccinaties bij kinderen aan te tasten, het cholesterolgehalte in het bloed te vergroten en het geboortegewicht te verminderen.”
Maximale niveau’s
De EU introduceerde op 1 januari 2023 maximale niveaus in hele eieren voor de vier PFAS en de som van hen. Dit betekent dat voedselproducten die vóór die datum worden verkocht de nieuwe maximale niveaus kunnen overschrijden. Verwacht wordt dat de EU later maximale niveaus in diervoeder zal introduceren, omdat deze is geïmplementeerd voor andere milieuverontreinigende stoffen.
Giftige stof verzamelt zich in de voedselketen
PFAS horen tot een middelengroep die kan migreren en zich kan ophopen via de voedselketen (van vis tot vismeel) van kippenvoer. Via de kip komen de stoffen in het ei en binden zich aan het eiwit in de dooier. Mensen die eieren eten, nemen de PFAS op. Het kan drie tot zeven jaar duren voordat de stofconcentratie wordt gehalveerd.
Mogelijke oplossing
Het duurt vier tot zeven dagen vóór de inhoud van PFOS, PFOA en PFHXS in eieren van kippen, die besmet voer hebben gegeten, wordt gehalveerd. Het DTU National Food Institute is van mening dat het huidige probleem kan worden opgelost.
"Ons onderzoek geeft duidelijk aan dat de ongewenste stof via vissen in het kippenvoer naar de eieren is overgebracht. Daarom zou een vervanging door een niet-besmet voedingsingrediënt binnen enkele weken het gehalte aan PFAS in de eieren aanzienlijk kunnen verminderen", aldus Kit Granby.
Meer informatie
- Lees de studie in een adviesnotitie aan de Deense Food and Drug Administration: Indhold AF PFAS I FISKEMEL OG VIA INDHOLD I ØKologisk Foder I økologiske æg - (Deens) (PDF).
- Lees meer over gefluoreerde stoffen (PFAS) in voedsel op de website van de Deense Food and Food Administration. (Deens)
- Zie onderwerp over chemische blootstelling op de website van het DTU National Food Institute.